OSTATNIE WPISY

Seollal (설날) - Chiński Nowy Rok

10:10 AM ,


Wielkimi krokami zbliża się 8.luty, a wraz z nim początek obchodów Księżycowego Nowego Roku, czyli Seollal (설날). Obok Chuseok (추석) jest to kolejne ważne święto obchodzone w Korei. Sam Seollal celebruje się przez trzy dni, natomiast liczba dni wolnych od pracy czy zajęć szkolnych w ogóle różni się co rok – Seollal jest bowiem świętem ruchomym. Plan na rok 2016 prezentuje się następująco: 
'Sandwich days' to dni wypadające między świętami - kongrish level master...
(cr: Korea Tourism Organization)

W tym roku zaczynamy rok Małpy. Według założeń ;) osoby spod tego księżycowego znaku są wesołe, łatwo nawiązują kontakty międzyludzkie i zarażają pozytywną energią, z drugiej strony jednak brakuje im wytrwałości. Więcej o księżycowych znakach zodiaku przeczytacie TUTAJ. 

1. ZADANIA PRIORYTETOWE

a) Jesa (제사) - oddanie czci przodkom w honorowy sposób; przy okazji święta Seollal, tak jak i Chuseok, przyjmuje formę  Charye (차례), o którym pisałyśmy już TUTAJ. Przy okazji wpisu o Chuseok zabrakło jednak przebiegu całego Jesa, nadrabiamy więc zaległości :) Już na wstępnie chcemy jednak zaznaczyć, że czas trwania całego obrządku różni się w zależności od tego, ilu przodkom chcemy oddać cześć – obecnie ‘uznaje się’ zazwyczaj jedno lub dwa pokolenia wstecz. A teraz już jedziemy z tematem~

ETAPY JESA:  

 1~ Gangsin (강신) – przywołanie przodków
'Prowadzący' ceremonię (na ogół najstarszy mężczyzna w rodzinie) - określany jako Jeju (제주) - klęka przed stołem i znajdującym się na nim specjalnym ołtarzykiem Sinwi (신위)  by zapalić kadzidła. Jest to symbol zaproszenia duchów przodków do stołu. Następnie żona lub najbliższy krewny Jeju napełnia czarkę alkoholem Cheongju (청주), podaje ją Jeju, który trzykrotnie zatacza koło nad kadzidłem i wylewa alkohol do przygotowanej miseczki z piaskiem. Należy tu zaznaczyć, że zawartość czarki nie jest wylewana na raz, a w trzech postępujących po sobie ruchach – przyjmuje się, że kadzidło wzywa przodków z góry, a alkohol z dołu. Po opróżnieniu, czarka zostaje zwrócona osobie, która ją wcześniej napełniła, a ta stawia ją na stole przed Sinwi. Jeju wstaje i dwukrotnie wykonuje pełny ukłon (Jeol (절)) kończący Gangsin.

2~ Chamsin (참신) – pozdrowienie przodków
Wszyscy obecni kłaniają się przodkom dwa razy, tak jak wcześniej uczynił to sam Jeju. Dawniej, dwa razy pokłon wykonywali tylko mężczyźni, kobiety były zobowiązane do czterokrotnego kłaniania się. Czasy jednak się zmieniły i obecnie wszyscy uczestnicy Jesa kłaniają się razem, dwukrotnie. Poniżej filmik przedstawiający prawidłowy sposób wykonania Jeol: 

cr: www.youtube.com

3~ Jinchan (진찬) – podanie do stołu przodkom 
Jinchan różni się w zależności od święta, w czasie którego odbywa się Jesa. W czasie Chuseok na tym etapie przodkom serwowane są zupa o dużej zawartości białka (np. Tangguk (탕국)), w towarzystwie miseczki z ryżem, natomiast przy okazji Seollal – tylko zupa Tteokguk (떡국), czyli zupka z dodatkiem ryżowych placuszków tteok, wodorostów i jajka, przygotowywana zazwyczaj na bazie bulionu wołowego. Ilu przodkom oddajemy hołd – tyle miseczek z Tteokguk stawiamy na stole.

4~ Choheon (초헌) – polanie przodkom ;) (napełnienie czarek alkoholem)
Jeju ponownie klęka przed Sinwi, unosząc przed siebie pustą czarkę w dwóch dłoniach. Jego żona lub najbliższy krewny napełnia czarkę, po czym Jeju zatacza nią koło na kadzidłem i stawia obok miseczki z Tteokguk. Powtarza tę czynność osobno dla każdego z przodków. Po przygotowaniu wszystkich czarek, Jeju i jego pomagier/pomagierka dołączają do reszty rodziny by ponownie wykonać dwukrotny ukłon, po czym jedno z nich wraca do stołu, kolejny raz zatacza koło każdą z czarek nad kadzidłem i wylewa ich zawartość do pustej miseczki. Po wszystkim, puste już czarki wracają ponownie na swoje miejsca na stoliku z ołtarzykiem.

5~ Aheon (아헌) – polanie przodkom, podejście drugie
Procedura wygląda identycznie jak przy Choheon.

6~ Jongheon (종헌) – polanie przodkom, podejście trzecie, ostatnie
Procedura z Choheon powtórzona po raz trzeci, tym razem jednak czarki napełniane są tylko w 70%.

7~ Yusik (유식) – ofiarowanie posiłku przodkom
W przypadku Chuseok, łyżka zostaje włożona do miseczki z ryżem na wprost, wklęsłą stroną w stronę Wschodu, natomiast przy Seollal – umiejscowiona w miseczce z Tteokguk, jej uchwytem w stronę Zachodu. Pałeczki są na tym etapie układane na innych daniach, które mogłyby lub były szczególnie lubiane przez konkretnego przodka za życia. Na stole liczba łyżek i kompletów pałeczek powinna odpowiadać liczbie przodków, którym ofiarujemy posiłek.

8~ Hapmun (합문) – pozwolenie przodkom na uczestnictwo w ciszy i spokoju
W teorii, wszyscy z wyjątkiem jednej osoby powinni opuścić pokój, w którym odbywa się Jesa; mężczyźni powinni przejść z Wschodu na Zachód, a kobiety na odwrót. W dzisiejszych czasach jednak rodziny dopełniają Hapmun odpowiednikiem naszej ‘minuty ciszy’.

9~ Gyemun (계문) – ‘otwarte drzwi’
Rodzina czeka w ciszy na znak od Jeju by przejść do kolejnego etapu ceremonii, czyli – teoretycznie – powrotu do miejsca obchodu Jesa z miejsc, w które mieli się udać w poprzednim etapie ;) Czasami Jeju może kaszlnąć, tym samym dając do zrozumienia przodkom, że rodzina wróciła już na swoje miejsce przed ołtarzykiem. Piszę czasami, bo często Jeju konkretnego znaku po prostu nie daje i rodzina kontynuuje ceremonię po chwili ciszy w Hapmun.
Jeju wyciąga z miseczek z ryżem/Tteokguk napełnione łyżki i wkłada je do przygotowanej wcześniej miseczki z wodą – ma to oznaczać koniec posiłku przodków. Niekiedy przed tym symbolicznym usunięciem pożywienia ze stolika, cała rodizna ponownie wykonuje podwójny Jeol.

10~ Sasin (사신) – pożegnanie przodków
Wszyscy obecni członkowie rodziny kłaniają się przodkom tak, jak uczynili to w części nr2, czyli Chamsin. Kartki z wypisanymi imionami przodków, mieszczące się w Sinwi w trakcie całego obrządku, zostają spalone. Następnie cała rodzina zasiada do stołu i wspólnie celebruje Seollalowy obiad :) 

Powyższa rozpiska Jesa nie jest wersją obowiązującą w każdej rodzinie – niestety, podobnie jak w przypadku Chuseok, nie miałam jeszcze okazji spędzić tego święta razem z moja koreańską częścią familiady :( Nadzieja w Paulinie, która w tym roku prawdopodobnie będzie reprezentować naszą Polandy family w domu moich teściów – jeśli spotkanie dojdzie do skutku, pojawią się oczywiście odpowiednie przypisy, jak Jesa wygląda akurat u nas :)

2. GRY I POZOSTAŁE TRADYCJE

a) Yutnori (윷놀이) - tradycyjna gra koreańska, której zasad uczę się od nowa przy każdym Chuseok czy Seollal (설날 - początek Nowego Roku ~wg kalendarza księżycowego~). Żeby nie robić rażącego w oczy kopiuj-wklej, podaję linka, w którym zasady są dość precyzyjnie opisane :) Wystarczy kliknąć TUTAJ. Grze w Yut towarzyszy zazwyczaj kaskada wrzasków szczęścia i tych mających doprowadzić do skuchy drużyny przeciwnej. Filmik lepszej jakości przepadł wraz ze zmianą telefonu, ale udało mi się odzyskać filmik z instagrama, który nagrałam przy okazji zeszłorocznego Seollal :)


tak, ta platynowa piękność to ja w akcji ;)

b) Sebae (세배) – uroczyste złożenie życzeń starszym członkom rodziny przez tych młodszych. W jaki sposób? Poprzez wykonanie (tego-dnia-już-chyba-setnego) ukłonu oczywiście. Z tej części Seollal najbardziej zadowolone są wystrojone w hanboki dzieci, które po wykonaniu głębokiego ukłonu przed rodzicami czy dziadkami otrzymują stosowną zapłatę w postaci Sebaedon (세뱃돈), czyli noworocznego kieszonkowego, ukrytego w Bokjumoni (복주머니) – sakiewce lub w ozdobnej Bongtu (봉투) – czyli po prostu w kopercie.  

cr: www.news.sbs.co.kr


3. ŚWIĄTECZNE POTRAWY

a) Tteokguk (떡국) – zupa przygotowywana na bazie bulionu wołowego, z dodatkiem kleistych ryżowych ciasteczek tteok (뗙), jajka i wodorostów. Śmiało można powiedzieć, że bez Tteokguk Seollal by nie istniał – spożycie zupki ma symbolizować dosłownie ‘zjedzenie’ kolejnego roku życia oraz zagwarantować pomyślność w rozpoczynającym się właśnie Nowym Roku.


b) Jeon (전) – placuszki z mąki i jajek, z dodatkiem warzyw, mięsa czy owoców morza.

To byłoby wszystko jeśli chodzi o rozpoczęcie Chińskiego Nowego Roku w Korei. Mimo że obchodów tego święta nie można nazwać hucznymi - dla Koreańczyków mają one na pewno większe znaczenie aniżeli Nowy Rok celebrowany w innych częściach globu z 31.grudnia na 1.stycznia.
Na koniec chciałybyśmy złożyć Wam koreańskie życzenia noworoczne - zdrowia, pomyślności i wytrwałości w wypełnianiu noworocznych postanowień. I oczywiście więcej do czytania na naszym blogu oraz interakcji z nami :) 새해 복 많이 받으세요! (Saehae bok manhi badeusaeyo!)  

,

0 komentarze